Grote Kerk Veere

TYPE

kerk

LOCATIE

Veere

De Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk in Veere werd vermoedelijk gebouwd tussen ca. 1350 en 1570. In 1332 verrees op deze plek de eerste kerk van Veere, die in 1348 tot parochiekerk werd verheven. Delen van het huidige koor kunnen uit die tijd stammen. In de loop van de vijftiende eeuw werd het koor vergroot tot een driebeukig hallenkoor, waarvan nu nog twee beuken resteren. Na de oprichting van een kapittel omstreeks 1470 werd een begin gemaakt met de bouw van een nieuwe kerk. Deze nieuwbouw betrof een toren, een schip met zijbeuken en kapellen en een transept; het koor van de oude kerk bleef als zodanig in gebruik. De bouw werd vanaf 1479 geleid door de Vlaamse bouwmeester Antoon I Keldermans. Na diens dood in 1512 nam zijn zoon Rombout die taak over. In 1521 had de toren vermoedelijk de huidige hoogte, wat waarschijnlijk nog niet de helft was van de voorgenomen hoogte.

De kerk moet tal van graven hebben bevat, daar de Heer van Veere en zijn familieleden vanaf 1520 in de grafkelder van de Kerk werden begraven.

Nadat Veere in 1572 in handen van de Staatse partij (opstandelingen tegen het Spaanse gezag) was gevallen, werd het ingericht voor de protestantse erediensten; het transept werd ‘wandelkerk’ en bewaarplaats van gemeentelijke goederen. Het ongebruikte koor werd van 1598 tot 1604 verhuurd aan een particulier als opslagruimte, terwijl in 1613 de noordelijke koorbeuk door een muur werd afgescheiden om te worden ingericht als Schotse Kerk.

In 1686 werd de kerk getroffen door een brand. Het herstel van de schade nam dertien jaar in beslag; de kerk kreeg een nieuwe overkapping. De grote toren kreeg een koepelvormig tentdak. In hetzelfde jaar bombardeerden de Engelsen Veere, waarbij de Grote Kerk door beschadiging onbruikbaar werd voor de eredienst.  De kerk werd direct door de Engelsen in beslag genomen om te dienen als kazerne en hospitaal. Dit duurde ongeveer een half jaar. Twee jaar daarna werd het gebouw door de Franse bezetters gevorderd en moest geheel worden ontruimd. Alleen de voormalige Schotse Kerk werd niet opgeëist, zodat hierin de Waalse en Nederlandse Hervormde Gemeente hun diensten konden houden. In de periode 1812-1813 werd de Grote Kerk heringericht, waarbij de vensters grotendeels werden dichtgemetseld en vier verdiepingsvloeren werden aangebracht.  In verband met de komst van het garnizoen werd de kerk in 1832 door de Staat als militair hospitaal bestemd en nam het Ministerie van Oorlog het gebouw, inclusief  de schuld die op het gebouw rustte, over van de kerkelijke gemeente. De toren werd in 1881 door gemeente Veere afgestaan aan de Staat omdat het onderhoud niet langer te bekostigen was. Tegenwoordig wordt het gebouw gebruikt als concertzaal en vinden er tentoonstellingen en (culturele) manifestaties plaats.

BEZOEK

De kerk is momenteel vanwege werkzaamheden gesloten.

Onze Partners

Hartelijk dank aan onze Partners voor het mede mogelijk maken van het Monumentenportaal.