Kronenburgertoren

De Kruit- of Kronenburgertoren gelegen in het gelijknamige park te Nijmegen dateert uit 1425. De dertig meter hoge bakstenen toren maakt deel uit van de voormalige vestingwerken van de stad. Zoals de naam doet vermoeden, werd in een gedeelte van de toren kruit bewaard.

Het is bijzonder dat de kruittoren de Late Middeleeuwen heeft overleefd. Door de introductie van het kanon in de vijftiende eeuw verloren hoge torens in de stadsmuur namelijk aan populariteit. Bij een beschieting konden deze gemakkelijk instorten. Veel hoge muurtorens zijn in die tijd om die reden afgebroken.

Nijmegen was één van de steden die als gevolg van de Vestingwet van 11 maart 1874 werd opgeheven als vesting. Het gevolg was een verkoop van de vestingwerken aan de gemeente Nijmegen die de stadsmuren sloopte. De vijftiende en zestiende-eeuwse omwalling werd rond 1880 gesloopt met uitzondering van de toren. Deze werd gespaard vanwege diens status als een uitzonderlijk gaaf bewaard voorbeeld van middeleeuwse militaire architectuur. Bij de toren zijn ook restanten te zien van de vroegere muur, van twee inwendig gemoderniseerde waltorens, en een fragment van het zogenaamde ‘Uitvalstorentje van Arndt Viegen.

De toren bestaat uit twee geledingen, elk voorzien van een weergang met kantelen, uitgekraagd op een bakstenen boogfries. Van de vier boven elkaar gelegen vertrekken in de toren dragen de onderste twee gemetselde koepelgewelven. Alle vertrekken zijn voorzien van geschut en schutgaten. De waterspuwers op de onderste en bovenste verdieping zijn van hardsteen.